Barbarzyńcy

Historii Europy średniowiecznej uczyłem się z podręcznika, który napisał DIABELNIE INTELIGENTNY CZŁOWIEK, o nazwisku Profesor Manteuffel. Wykład rozpoczynał się od tego, że na granice Imperium Rzymskiego napierały falami setki plemion BARBARZYŃCÓW: Hunowie, Wizygoci, Ostrogoci, Swebowie, Allanowie i wiele, wiele innych. Niestety podręcznik nie wyjaśniał, skąd się ci wszyscy barbarzyńcy nagle wzięli i napierali tak bardzo, że dosłownie jedni przepychali drugich coraz bardziej w głąb imperium rzymskiego. Moja nauka utknęła w miejscu, bo nie znając odpowiedzi na to pytanie, nie byłem w stanie czytać dalej ze zrozumieniem, ponieważ cała moja uwaga ciągle była skupiona właśnie na tym pytaniu.

Przeszukiwałem podręcznik we wszystkie strony, ale niestety nie znalazłem odpowiedzi. Nie było nawet liczb, które pozwoliłby mi te plemiona jakoś podliczyć. Na odpowiedź natrafiłem dopiero po latach, w książce „Imperia i Barbarzyńcy” – Peter Heather. Okazało się, że BARBARZYŃCÓW było tak dużo, ponieważ był wyż demograficzny co najmniej jak w 1972 roku w Polsce. Dziwne, że sam na to nie wpadłem. Imperium Rzymskie miało w którymś momencie około 100 mln mieszkańców, a poziom dochodów szewca w Starożytnym Rzymie był mniej więcej taki sam, jak szewca w Londynie w XIX wieku.