Paradygmat

Wiadomo, że sukcesy odnosi metoda uprawiania nauki, która polega na przenoszeniu pojęć z jednej dziedziny (lub gałęzi) nauki do innej oraz rozwiązywaniu problemów tej drugiej za pomocą pojęć tej pierwszej. W ten sposób osiągnął m.in. niebywałe efekty program rozwoju matematyki zainicjowany przez R. Langlandsa. Wiele instytucji prawa cywilnego wymaga nowego opracowania: wina, związek przyczynowy, szkoda, damnum emergens i lucrum cessans, ciężar dowodu.

Dla przykładu teoria szkody stworzona przez Rzymian na ustalenie odszkodowania dla zakładu szewskiego nie może rozwiązać pytań, gdy chodzi o odszkodowanie dla dzisiejszej globalnej i skomputeryzowanej korporacji. Niektórzy autorzy brytyjscy piszą juz o tym dawno. Trzeba więc to naprawdę powiedzieć dobitnie: podział na damnum emergens i lucrum cessans jest całkowicie nieadekwatny do FAKTÓW. I szkodliwy wręcz łamie zasady praworządności i sprawiedliwości.

Ale to właśnie jest siła wiary. Wiary w rzymskie dogmaty. Bo nie ma to nic wspólnego z wiedzą. Można by za pomocą wielu pojęć z innych dziedzin szukać rozwiązania dzisiejszych problemów prawnych przedsiębiorców. Potrzebny jest nowy paradygmat: podstawowe pojęcie antropologii nieznane prawu cywilnemu i gospodarczemu. Bez nowych paradygmatów mogą być tylko stare dogmaty.