As Honest Man Would

Charakterystyczna dla systemu brytyjskiego jest idea, zgodnie z którą „dowody powinny być zbierane i oceniane według takich samych reguł, według których postępowałby uczciwy i rozsądny człowiek poza sądem”.

W piśmiennictwie brytyjskim za podstawową uważa się następującą opinię: „ W ogólności nie jest pożądane, aby sposób podejmowania decyzji przez sąd w kwestiach dotyczących faktów odbiegał bardziej niż to konieczne od sposobu, według którego postępowałby racjonalny, obiektywny i uczciwy człowiek powołany do rozstrzygania w kwestiach dotyczących faktów poza sądem, w kontekście, w którym istotne jest uzyskanie poprawnej odpowiedzi”. Jest to cytat.

Coraz trudniej mi zrozumieć polski model, w którym sąd II instancji „uznaje za własne poglądy sądu I instancji”. Był to modny frazes. Ale już stał się rok temu wprost treścią przepisów kpc. Czy istnieje w sferze polskiego kpc uczciwość i zdrowy rozsądek? Dlatego można stracić dorobek życia, bo system jest postawiony na głowie i unika pytań. A przecież, to pytania i fakty są na pierwszym miejscu. Dlaczego jest to oczywiste w Wielkiej Brytanii i wywołuje wzruszenie ramion w Polsce. Skąd to rozmiłowanie do formalizmu i niechęć do faktów? Gdzie jest polski zdrowy rozum, którego było dużo w epoce Allerhanda.